Jak Działa Automatyczny Animator Rynku – AMM?

Maciej Zieliński

07 paź 2021
Jak Działa Automatyczny Animator Rynku – AMM?

Księgi zleceń powoli odchodzą do historii - twórcy dzisiejszych zdecentralizowanych giełd znacznie część siegają po automatyczny animator rynku (AMM). AMM umożliwia traderom zarabianie na udziałach w transakcjach, w zamian za stanie się dostawcami płynności. Dlaczego jest to tak ważne dla DEX-ów?

Maciej Zielinski

W artykule przeczytasz:

• Czym są automatyczni animatorzy rynku?

• Jak działa automatyczny animator rynku?

• AMM vs księgi zamówień on-chain/off-chain.

• Dlaczego automatyczne animator rynku jest tak ważnym rozwiązaniem dla DeFi.

Automatyczny animator ynku został po raz pierwszy zaprezentowany publice w 2018 roku wraz z premierą Uniswap.

AMM zasadniczo jest zautomatyzowaną maszyną handlową, która zastępuję tradycyjne księgi zleceń pulami płynności zarządzanymi przez algorytmy.

Czym jest automatyczny animator rynku?
Czym jest automatyczny animator rynku?

Czym jest automatyczny animator rynku?

Jak wspomnieliśmy w jednym z naszych poprzednich artykułów, zdecentralizowana giełda może obsługiwać handel na trzy sposoby:

• Książka zamówień w łańcuchu

• Książka zamówień poza łańcuchem

• Automatyczny animator rynku AMM

Obecnie to własnie trzeci z nich uchodzi za najwydajnieszy. Dlatego opiera się na nim zdecydowana większość nowoczesnych zdecentralizowanych giełd.

Definicja:

Automatyczny animator rynku AMM to zdecentralizowany protokół wymiany, który opiera się na inteligentnych kontraktach w celu określenia ceny aktywów cyfrowych i zapewnienia płynności.

Aktywa kryptograficzne wyceniane są zgodnie z algorytmem wyceny i formułą matematyczną, zamiast księgi zamówień, z której korzystają tradycyjne giełdy.

Formuła matematyczna różni się w zależności od protokołu. Na przykład Uniswap używa następującej formuły:

a * b = k

Gdzie „a” i „b” to ilość sprzedawanych tokenów w puli płynności. Ponieważ „k” jest stałe, całkowita płynność puli musi zawsze pozostać taka sama. Różne AMMs używają różnych formuł. Wszystkie jednak ustalają cenę algorytmicznie. 

Dzięki dutomatycznym animatorom rynku praktycznie każdy może stworzyć zdecentralizowaną giełdę przy użyciu technologii Blockchain. 

Jak działa automatyczny animator rynku?

Gdy istnieją pary handlowe - na przykład BTC/ETH, zautomatyzowani animatorzy rynku działają podobnie do ksiąg zleceń, które opierają się na zleceniach kupna i sprzedaży. Zasadnicza różnica polega jednak na tym, że para handlowa nie jest potrzebna do zawarcia transakcji. Użytkownicy mogą wchodzić w interakcję z inteligentnym kontraktem, który to stanie się drugą stroną takiej pary. W gruncie rzeczy to na tym wlaśnie opiera się “automtyczność” animatora rynku. 

P2P a P2C

Prawdopodobnie znasz termin transakcje peer-to-peer, który ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia idei zdecentralizowanych giełd. W zasadzie każda transakcja, która przebiega między dwoma użytkownikami bez żadnego pośrednika, może być nazwana P2P.

O zautomatyzowanych animatorach rynku możemy myśleć jako o rozwiązaniach typu peer-to-contract, ponieważ transakcje odbywają się między użytkownikami a inteligentnymi kontraktami.

Pule płynności

Pule płynności

Pary handlowe, które znasz m. in. ze scentralizowanych giełd, w automatycznym animatorze rynku istnieją jako indywidualna pule płynności. Użytkownicy zasadniczo handlują środkami więc z pulą płynności, a nie z innymi użytkownikami.

Jeśli chcesz wymienić kryptowaluty, na przykład sprzedać BNB za Ether, musisz znaleźć pulę płynności BNB/ETH.

Możemy wyobrazić sobie pulę płynności jako wielki stos aktywów. Skąd jednak one pochodzą?

Dostawcy płynności

Odpowiedź może brzmieć dość zaskakująco: środki są dodawane do puli płynności przez użytkowników giełdy. A dokładniej - dostawców płynności.

W zamian za zapewnienie płynności dostawcy płynności zarabiają za opłatach za transakcje w swojej puli. W przeciwieństwie do tradycyjnego market makera, gdzie możemy wyróżnić profesjonalnych market makerów, tutaj każdy może stać się jednym z nich.

Automatyczny animator runku - zyski dla dostawców płynności

Zyski w zamian za płynność

Aby zostać dostawcą płynności, musisz zdeponować obydwa aktywa reprezentowane w puli. Dodawanie środków do puli płynności nie jest trudne, a korzyści sa zdecydowanie warte rozważenia. Zyski dostawców płynności różnią się w zależności od platformy. Na przykład w przypadku Uniswap 0,3% każdej transakcji trafia do dostawców płynności.

Automatyczny animator rynku- poślizg

Poszczególne rozwiązania AMM mogą napotykać różne problemy. Jednak ryzyko poślizgu jest czymś, o czym zawsze powinniśmy pamiętać, planując własny DEX.

Dlaczego tak się dzieje?

Jak wspomniałem, w modelu AMM o wycenie aktywów decyduje algorytm i formuła matematyczna. Można powiedzieć, że cena jest zeleżna od stosunku aktywów w puli płynności. A dokładniej: od zmiany tego stosunku, jaką transakcja spowoduje. Im większa transakcja, tym większy zmiana i większy poślizg - róznicę ceny w stosunku do ceny rynkowej.

Rzeczywiście, gdy duże zlecenie zostanie złożone w AMM, a znaczna ilość monet zostanie usunięta lub dodana do puli płynności, może to nawet spowodować znaczną różnicę między ceną rynkową a ceną w puli.

Automatyczny animator rynku - płynność

Większa płynność = mniej poślizgów

Jeśli chodzi o automatyczny animator rynku większa płynność oznacza mniejszy poślizg, jaki może wystąpić w przypadku dużych zleceń. A to może przyciągnąć więcej wolumenu do Twojego DEX. Dlatego jeśli chcesz korzystać z AMM na swojej platformie, musisz mieć solidną strategię zachęcania użytkowników do wpłacania środków do puli płynności.

Należy pamiętać, że oferowanie płynności na wystarczającym poziomie jest niezbędne aby zachować konkurencyjność na zdecentralizowanym rynku finansowym.

Aby tego dokonac DEXy zazwyczaj decydują się na dzielenie się z dostawcami płynności zyskami generowanymi przez opłaty transakcyjne. W niektórych przypadkach (np. Uniswap) wszystkie uiszczone opłaty trafiają do dostawców płynności. 

Jak wygląda to w praktyce? Jeśli depozyt użytkownika stanowi 5% wszystkich aktywów w puli, otrzyma on równowartość 5% naliczonych opłat transakcyjnych w obrębie tej puli. Zysk zostanie wypłacony w tokenach dostawcy płynności (liquidity provider tokens). Kiedy użytkownik chce opuścić pulę, po prostu wymienia swoje tokeny na udział w opłatach transakcyjnych.

Yield Farming

Yield Farming to jedna z najważniejszych korzyści, które mogą przyciągnąć nowych użytkowników do Twojej platformy DEX. Co ten temin oznacza? Jak działa?

Tokeny LP a automatyczny animator rynku

Często to powtarzamy – płynność ma kluczowe znaczenie w przestrzeni DeFi. Tworzenie tokenów, które są wydawane w zamian za zapewnienie płynności to świetny pomysł na jej zwiększenie.

Zwykle, gdy token jest w jakiś sposób zastawiony lub zdeponowany, nie można go używać ani handlować, co zmniejsza płynność całego systemu. W przypadku zautomatyzowanych animatorów rynku wdrożenie łatwo wymienialnych tokenów dostawcy płynności rozwiązuje ten problem. Mechanizm ich działania jest prosty - użytkownicy otrzymują je jako dowód posiadania zdeponowanych tokenów.

Dzięki tokenom LP (liquidity pool tokens) każdy token może być użyty wielokrotnie, mimo że jest zainwestowany w jedną z pul płynności. Dodatkowo możemy powiedzieć, że tokeny LP otwierają nową, pośrednią formę zastawiania. Zamiast obstawiać same tokeny, po prostu udowadniamy, że je posiadamy.

Jak działa yield farming?
Jak działa yield farming?

Czym jest Yield Farming?

Na wielu giełdach użytkownicy mogą zastawiać swoje tokeny LP i czerpać z tego zyski. Zasadniczo to właśnie nazywamy uprawą plonów. Główną ideą, która kryje sie za tym terminem, jest maksymalizacja zysków poprzez przenoszenie tokenów LP pomiędzy różnych protokołami DeFi.

Jak działa na DEX-ach?

Z punktu widzenia użytkownika jest to dość proste:

  • Lokujemy aktywa w puli płynności
  • Deponujemy lub zastawiamy tokeny LP w innymi protokole pożyczkowym
  • Zarabiamy na obydwu protokołach

Ważne: Aby wycofać udziały z początkowej puli płynności, należy wymienić swoje tokeny LP. 

Czym jest nietrwała strata?

Nietrwała strata następuje, gdy stosunek cen dwóch aktywów zmienia się już po tym, jak traderzy zdeponują je w puli. Im istotniejsza zmiana ceny, tym większa utrata wartości. Nietrwała strata dotyczy głównie puli płynności z wysoce zmiennymi aktywami.

Jednak jak sama nazwa wskazuje strata jest nietrwała – istnieje prawdopodobieństwo, że stosunek cen z powrotem się odwróci. Może stać się trwały tylko wtedy, gdy dostawcy płynności wycofają swoje aktywa cyfrowe, zanim to nastąpi.

Automatyczny animator rynku - konkluzja

Spośród wszystkich rozwiązań, które możemy obecnie obserwować na zdecentralizowanych giełdach, automatyczny animator rynku oferuje najwyższą płynność. Większość dzisiejszych DEX-ów działa na AMM lub planuje go wdrożyć w najbliższej przyszłości. Dlatego automatyczny animator rynku ma tak kluczowe znaczenie dla ekosystemu DeFi.

Chcesz dowiedzieć, jak wdrożyć automatyczny animator rynku do swojego projektu? Nasi eksperci chetnie udzielą Ci bezpłatnych konslutacji. 

Most viewed


Never miss a story

Stay updated about Nextrope news as it happens.

You are subscribed

Blockchain dla twórców: Bezpieczna i zrównoważona infrastruktura

Miłosz Mach

07 lis 2025
Blockchain dla twórców: Bezpieczna i zrównoważona infrastruktura

W świecie cyfrowej twórczości, gdzie granice między sztuką a technologią coraz bardziej się zacierają, projekty takie jak MARMALADE stają się symbolem nowej ery – ery, w której twórcy mogą chronić swoje prace i zachować nad nimi kontrolę dzięki blockchainowi. Dla Nextrope udział w MARMALADE to nie tylko implementacja narzędzi ochrony, takich jak blokowanie zrzutów ekranu czy watermarking. To przede wszystkim praca nad architekturą zaufania – tworzeniem infrastruktury, która pozwala twórcom działać w cyfrowym świecie bez obaw o utratę własności i bezpieczeństwo.

Nowy typ wyzwania dla blockchaina

Projekty kulturalne i edukacyjne mają zupełnie inne wymagania niż klasyczne rozwiązania DeFi. Tu nie chodzi o maksymalizację stóp zwrotu czy skomplikowane kontrakty finansowe.
W centrum znajduje się człowiek – artysta, ilustrator, edukator.

Dlatego jednym z największych wyzwań było stworzenie bezpiecznej, ale intuicyjnej infrastruktury. Systemy blockchain musiały być lekkie, energooszczędne i przyjazne użytkownikom, którzy często po raz pierwszy stykają się z technologią Web3.

„Naszym celem nie było zbudowanie kolejnego protokołu finansowego. Chcieliśmy stworzyć infrastrukturę zaufania dla twórców cyfrowych." - zespół Nextrope

Bezpieczeństwo, które nie przeszkadza

Najlepsze zabezpieczenia to te, których użytkownik… nie zauważa.
W MARMALADE położyliśmy nacisk na niewidoczne technologie bezpieczeństwa, które nie psują doświadczenia korzystania z platformy.

  • Blokowanie zrzutów ekranu chroni prace publikowane w przeglądarce.
  • Dynamiczny watermarking pozwala wykryć nieautoryzowane kopie.
  • Rejestr blockchain gwarantuje, że każdy dowód własności jest trwały i transparentny.

„Twórcy nie powinni martwić się o szyfrowanie czy klucze prywatne. Naszym zadaniem jest sprawić, by bezpieczeństwo działało w tle.”

Zrównoważony rozwój w DNA

MARMALADE to również odpowiedź na pytanie, jak łączyć innowacje z troską o środowisko.
Nextrope buduje rozwiązania, które korzystają z niskoemisyjnych sieci, a sama architektura jest modularna i łatwa do ponownego wykorzystania w innych projektach sektora kreatywnego.

Dzięki temu efekty prac MARMALADE mogą posłużyć nie tylko artystom, ale również instytucjom kultury czy uczelniom, które chcą w prosty sposób wprowadzać blockchain do swoich działań.

Więcej niż technologia

Dla Nextrope MARMALADE to coś więcej niż projekt – to dowód, że blockchain może być narzędziem społecznym, nie tylko finansowym.
Tworząc narzędzia dla artystów, pomagamy nie tylko chronić ich prace, ale też zrozumieć, że technologia może wspierać twórczość, a nie ją ograniczać.

Plasma (XPL). Architektura, kluczowe funkcje i znaczenie

Miłosz Mach

21 paź 2025
Plasma (XPL). Architektura, kluczowe funkcje i znaczenie

Czym jest Plasma?

Plasma (XPL) to blockchain warstwy 1 zaprojektowany specjalnie pod infrastrukturę stablecoinów łączy bezpieczeństwo Bitcoina z kompatybilnością EVM oraz ultraniskimi opłatami za transfery tokenów takich jak USDT.

To nowa generacja blockchaina, która ma umożliwić szybkie, tanie i skalowalne płatności w stablecoinach, eliminując ograniczenia znane z Ethereum czy Layer-2.

Dlaczego powstała Plasma?

Większość obecnych blockchainów nie została stworzona z myślą o stablecoinach w roli głównej. Wraz z ich rosnącą adopcją pojawiły się problemy: wysokie opłaty, zatłoczone sieci i ograniczona interoperacyjność.

Plasma rozwiązuje te problemy, oferując infrastrukturę dedykowaną do stablecoinów i przepływów finansowych.
Jej najważniejsze cechy to:

  • Brak opłat transakcyjnych (zero-fee) dla transferów USDT,
  • Własne tokeny gas – elastyczny model opłat,
  • Most Bitcoin (BTC bridge) – umożliwia wykorzystanie BTC jako zabezpieczenia,
  • Pełna kompatybilność z EVM – łatwe wdrożenia smart kontraktów z Ethereum.

Architektura i mechanizmy działania Plasmy (XPL)

Kompatybilność EVM i smart kontrakty

Deweloperzy korzystający z Solidity, Hardhat czy Foundry mogą bez problemu wdrażać swoje projekty na Plasmie. Migracja z Ethereum czy Polygon wymaga minimalnych zmian w kodzie, podobnie jak inne blockchain zgodne z EVM, które zostały omówione w niniejszym artykule: „Web3 Backend Przewodnik: Odblokuj Superszybką Skalowalność DApps Dzięki API!"

Model opłat (Gas Model)

Plasma wspiera niestandardowe tokeny gas, co oznacza, że użytkownik nie musi posiadać natywnego XPL, by opłacić transakcję. Dla stablecoinów (np. USDT) transfery mogą być całkowicie darmowe.

Most Bitcoin (BTC Bridge)

Dzięki wbudowanemu mostowi Plasma pozwala używać BTC jako zabezpieczenia w smart kontraktach. To połączenie bezpieczeństwa Bitcoina z elastycznością Ethereum dlatego często nazywa się ją „Bitcoin-secured blockchain for stablecoins”.

Bezpieczeństwo i finalność

Konsensus Plasmy został zoptymalizowany pod kątem finalności transakcji i ochrony przed reorganizacjami bloków.
Według danych z raportu The Block, sieć osiągnęła ponad 2 miliardy USD wartości stablecoinów (TVL) już w fazie beta mainnetu.

Czym Plasma (XPL) wyróżnia się na tle innych blockchainów?

FunkcjaPlasma (XPL)Inne L1 / L2
Dedykowana stablecoinom✅ Tak❌ Nie
Transfery USDT bez opłat✅ Tak⚠️ Rzadko
Most Bitcoin (BTC bridge)✅ Tak⚠️ Nieliczne przypadki
Kompatybilność z EVM✅ Tak✅ Tak, ale często z ograniczeniami
Płynność i adopcja stablecoinów✅ >2 mld USD⚠️ W fazie rozwoju

Przykładowe zastosowania Plasma (XPL)

Plasma jest idealna dla firm fintechowych, emitentów stablecoinów, projektów DeFi i startupów, które chcą tworzyć produkty oparte na tokenach powiązanych z walutami fiducjarnymi.

Możliwe zastosowania:

  • Portfele i aplikacje płatnicze (zero-fee),
  • Cross-border payments i remittance,
  • Skarbce (treasury management) i rozliczenia między firmami,
  • DeFi – rynki pożyczek, yield farming, AMM-y,
  • Tokeny zabezpieczone Bitcoinem (BTC-backed stablecoins).

Ropzpocznij budowę projektu na Plasma (XPL)

  1. Migracja smart kontraktów – sprawdź kompatybilność i dostosuj parametry gazu,
  2. Wybór modelu opłat – zdecyduj, czy użyjesz USDT, osobnych tokenów gas lub hybrydy,
  3. Audyt bezpieczeństwa – skup się na logice mostu, reentrancy, oracle’ach,
  4. Onboarding płynności – zbuduj pierwsze pule stablecoinów,
  5. Zgodność z regulacjami – szczególnie przy emisji stablecoinów,
  6. Wdrożenie MVP i skalowanie – testuj UX, koszty i bezpieczeństwo.